Kistektomi (Yumurtalık Kisti Çıkartılması) Nedir?

Kistektomi (Yumurtalık Kisti Çıkarılması)

Yumurtalık dokusunda ortaya çıkan, genellikle doğurganlık dönemindeki kadınlarda görülen ve büyük çoğunlukla da iyi huylu (selim) olan yapılara yumurtalık kisti adı verilir. Genç kadınlarda daha sık görülen yumurtalık kistleri, ileri yaşlardaki kadınlarda yumurtalık kanseri habercisi de olabilmektedir.

Genellikle başka bir şikayetle ilgili ya da rutin olarak yapılan jinekolojik muayene sırasında ortaya çıkan yumurtalık kistlerine oldukça sık rastlanır. Bu muayenelerde görülen yumurtalık kistleri, adet siklusunda yumurta işlevinin tam olarak yerine getiremedikleri için işlevsel kistlerdir.Bu tür kistlerin en karakteristik özelliği ise bir ya da birkaç adet döngüsünün bitiminde kendi kendine kaybolma olasılığının çok yüksek olmasıdır. İşte bu sebeple bir kadında yumurtalık kisti bulgularına rastlandığında genel olarak kistin kendiliğinden yok olmasını beklenir ve bunun için belli bir zaman tanınır. Ancak belli bir süre sonra kaybolan yumurtalık kistlerinin yanında bir de özel durumlar söz konusu olabilir. Bu durumlarda yumurtalık kistlerinin çıkarılması gerekmektedir.

Yumurtalık Kistlerinin Çıkarılması Gereken Durumlar

Eğer yumurtalık kistleri genel olarak kadının yaşam kalitesini düşürüyorsa, kist kaynaklı problemler ağrı ve sancı yaratıyorsa ve daha da önemlisi kistin selim tabiatlı (iyi huylu) olmadığının kesinleştiği durumlarda operasyon tercih edilebilir. Çünkü yumurtalık kanserinin öncül belirtileri kimi zaman küçük bir kistik yapı olarak ortaya çıkabilmektedir.

İşlevsel kist denilen türdeki kistler en sık karşılaşılan kistler olmaktadır. Yumurtlama sürecinde, yumurtalık içinde var olan ve yeterince olgunlaşmış olan yumurta hücresini barındıran sıvı dolu kesecikler vardır ve bunlara folikül adı verilir. Bu foliküller belli bir ebata ulaştıktan sonra çatlar ve yumurta hücresini serbest bırakır. Eğer herhangi bir nedene bağlı olmaksızın, bu çatlama tam olarak gerçekleşmezse folikülün içindeki sıvı artarak kiste dönüşür. Bir sonraki adet siklusu geldiğinde hormonlar, doğal süreç içinde bu kistin çatlamasını ve yok olmasını sağlar. Ayrıca doğum kontrol hapları da kistin kaybolmasına yardımcı olur. Kısacası, kist işlevsel yapıdaysa çoğunlukla kendiliğinden kaybolur.

Ancak aşağıdaki durumlarda, yumurtalık kistlerinin ameliyatla çıkarılması mecburi olabilir:

– Kistin yapısının selim ya da habis olduğu konusunda net bir fikre varılamaması

– Kistik yapının şiddetli ağrılara neden olması

– Kistin boğulması ya da boğulma olasılığı olması

– Kistin gebelikte sorun çıkarma olasılığı olması

– Yumurtalık kanseri riski söz konusuysa

Ayrıca selim tabiatlı yani iyi huylu olmakla beraber adet sancısı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve/veya gebe kalamama gibi problemler yaratabilen, bunu yanında endometriyozise de eşlik eden çikolata kistleri varsa, sorun yarattıklarında ameliyatla çıkarılmaları önerilir. Zaten bu tür kistler, vajinal ultrasonografi yapıldığında tipik bir görünüm verirler ve kolaylıkla tanınırlar. Tüm bunların yanında iyi huylu olan ancak yırtılarak karın içinde sorun yaratabilen dermoid kistlerin de ameliyatla alınması tercih edilir.Ayrıca temel yaklaşım olarak menopoz döneminde ve/veya çocukluk çağında meydana gelen kistik yapıların da hiç zaman kaybetmeden ameliyatla alınması önerilir.

Torsiyon

Kistin ağrı oluşturduğu durumlardan biri de boğulma yani torsiyon adı verilen ve kistin kendi etrafında dönerek kendi kan dolaşımını bozmasıyla oluşan durumdur.Bu dönme sebebiyle, canlılığını kaybeden yumurtalık dokusu hastada dayanılması zor ağrı ve sancıya neden olur. Kistin kendi etrafında dönerek kendi kan dolaşımını bozmasıyla ortaya çıkar. Kan dolaşımnın bozulmasıyla canlılığını yitirmeye başlayan yumurtalık dokusu çok ciddi ağrılara neden olur. Ortaya çıkan ağrı zaman zaman apandisit, dış gebelik ya da mide delinmesi gibi problemleri akla getirse de acil olarak bir hekime muayene olunmalıdır. Hekim gerekli görürse ameliyat kararı alabilir.

Gebelik öncesinde saptanan kistlerin operasyonla alınması, sezaryen ile doğum yapılma ihtimalini azaltır. Çünkü büyük çaptaki kistler doğum kanalına yerleşirse, doğum eyleminin durmasına neden olabilir.