Çok Fazla Doğum Yapmak Zararlı Mı?

Çok Fazla Doğum Yapmak Zararlı Mı?

Aşırı ve sık sık yapılan doğumlar, annenin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Tıptaki adı grand-multiparite olan fazla sayıda doğum yapmak beş ya da daha fazla sayıda doğum yapmış olmak anlamına gelir. İster normal ister sezaryen olsun, gerçekleşmiş olan tüm doğumlar bu tanıma dahildir. Annenin gerçekleştirdiği doğumların tamamına parite adı verilir. Bu kavramla, 20. haftadan sonra gerçekleşmiş canlı ya da ölü tüm doğumların toplamı ifade edilir. 20. gebelik haftasından önce sonlanmış olan gebeliklere ise düşük adı verilir ve bu durum annenin doğum sayısına eklenmez.

Grand-multiparite yani çok sayıda doğum yapmak ile gebelik ve doğuma ait olası riskler arasında anlamlı bir bağ bulunamamıştı. Bu bağı araştıran çalışmalars tutarsızlık ortaya çıkmıştır. Tutarsızlığın sebeplerini incelediğimizde ise, gerek annenin yaşı gerek sosyokültürel ve sosyoekonomik düzey bağlamında faktörlerin değişiklik gösterdiğini söylemek mümkündür. Bazı çalışmalarda annenin yaşı ile ilgili değişkenler farklılaşırken; bazı çalışmalarda çok doğum yapan annelerde risk bulgularına rastlanamamış bu durumu da çok doğum yapanların daha sağlıklı olması (healty person effect) ile açıklanılmaya çalışılmıştır. Yani, ilk gebeliği sürecince sağlık problemleri yaşamış olan kadınların,genel olarak çok fazla doğum yapmaktan kaçındığı gözlenmiştir. Bu da çok fazla doğum yapmayı tercih eden kadınların zaten sağlıklı olduğu çıkarımının yapıldığını gösterir.

Bunun yanında yapılan çalışmalarda doğum sayısı ile, gebelikte görülen preeklampsi, diyabet, zor doğum, Casinometropol perinatal ölüm, erken doğum gibi problemler arasında anlamlı bağlar tespit edilememiştir. Ayrıca bazı çalışmalar, erken yaşta çok doğum yapan kadınların ilerleyen yaşlarında az sayıda doğum yapan kadınlara oranlandığında daha düşük risk taşıdığını da ortaya koymuştur. Bu noktada belirleyici kriter olan önemli nokta yine doğum sayısı değil, annenin yaşıdır.

Genel olarak söylemek gerekirse, daha önceki yıllar düşünüldüğünde grand-multiparite yani çok sayıda doğum yapmak yaşam şartlerı ve standartları göz önüne alındığında, oldukça riskli olabilir. Ancak yaşadığımız yıllar için aynı sonuca varmak pek mümkün değil ve bu noktada yeterince kanıt da yok. Modern dünyada sağlık imkanlarına erişiminin kolaylaşması, gerek annenin gerekse bebeğin alabildiği bakım hizmeti göz önüne alındığında çok sayıda doğum yapmanın ispat edilebilir düzeyde bir risk taşımadığı söylenebilir.

Yine de çok ve/veya sık doğum yapmanın annenin bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etki yaptığını ve adet düzensizliğine neden olduğunu söylemek mümkündür.

Ancak en önemli noktayı belirtmekte fayda vardır: Yukarıda sözü edilen tüm verilen normal yani vajinal doğum söz konusu olduğunda geçerlidir. Sezaryen doğum söz konusu olduğunda her gebelik ve doğumda hem anne adayını hem de bebeği bekleyen riskler giderek artmaktadır.

Çok sayıda sezaryen

Bebek sahibi olmak için, ilk gebeliğinde sezaryeni tercih edip sonrasındaki gebeliklerinde de sezaryenle doğum anne adayları ile karşılaşılmaktadır. Kimi zaman ikinci, üçüncü ve bazen beşinci bebeğinin doğumunda da sezaryenle doğum anne yapan anne adayları söz konusu olduğunda “Çok sayıda sezaryen doğum yapmanın zararları var mıdır? Varsa nedir?” gibi sorular gündeme gelmektedir.

Şunu kesinlikle belirtmekte fayda vardır: Sezaryenle doğum sayısı arttıkça anneyi ve /veya bebeği bekleyen riskler çoğalmaktadır.Evrensel bir sınır çizilmemiş olmakla beraber, genel olarak üçüncü sezaryenden sonrası sağlık açısından yüksek risk taşır ve çok mecburi durumlar olmadığı takdirde üç kez sezaryen yaşamış bir kadına gebe kalması tavsiye edilmez. Sezaryen, ilk doğumlarda da risk taşıyan bir operasyondur. Sezaryen doğumun taşıdığı risklerle en iyi ve en doğru bilgiyi gebeye, kendi kadın doğum hekimi verecektir.